جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

با توجه به اینکه شفاعت یکی از ضروریات مذهب شیعه به شمار می‌آید؛ موید رحمت الهی بوده و این مهم بر اساس قابلیت انسان‌ها به برخی از مقرّبین الهی اختصاص‌یافته است تا آنان در سایه‌ی اذن پروردگار، به‌عنوان شفیعان، انسان‌های خطاکار را یاری نمایند و هدف از آن ایجاد امیدواری برای اصلاح خطا در قلب گنه‌کار و پیوند معنوی با شفیعان در جهت نیل به تقرب الهی می‌باشد؛ این پایان‌نامه با موضوع «تأثیر آموزه‌ی شفاعت در تربیت قرآنی» تلاش دارد تا با تفهیم معنای صحیح «شفاعت» بر اساس آیات و روایات و شناسایی شافعان حقیقی، اهمیت ویژه‌ی آن را در تربیت دینی روشن نماید و به بررسی آثار شفاعت به‌عنوان یکی از آموزه‌های دینی در جهت رشد و تعالی انسان بپردازد که بر اساس روش کتابخانه‌ای و جمع‌آوری اطلاعات از آثار مکتوب انجام‌یافته است. طبق نتایج به‌دست‌آمده برخی از آثار تربیتی شفاعت عبارت است از:جلوگیری از یأس و ناامیدی، دمیدن روح امید به فضل و رحمت الهی، برقراری پیوند معنوی با شفیعان الهی، معنا بخشی به زندگی در جهت حرکت به‌سوی تکامل، داشتن الگوی مناسب در تربیت و...

عرفان به معنای شناخت ودراصطلاح معرفتی است قلبی،که ازطریق کشف وشهود حاصل میشود. بانگاه به نمونه هایی ازصدها قول درتعریف عرفان متوجّه می شویم که یکی از عناصر واصول اساسی عرفان کشف وشهوداست و خود حاصل سلوک، مجاهده وفیض وعنایت الهی است،که موجب معرفت وازاین مهم تر شخص سالک متنعّم به آیه ی 75 سوره ی انعام می گردد : «وَکَذَلِکَ نُرِی إِبْرَاهِیمَ مَلَکُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلِیَکُونَمِنَالْمُوقِنِینَ»وهمچنین مابه ابراهیم(ع)ملکوت و باطن آسمانها و زمین را ارائه دادیم تا به مقام اهل یقین برسد. از مردان حق و مجاهدان جهاد اکبر شیخ علاءالدوله سمنانی، حکیم، شاعر و عارف بزرگ اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم و ابوالمجد مجدودبن آدم سنایی غزنوی، حکیم، شاعر و عارف بزرگ نیمه دوم قرن پنجم و اوایل قرن ششم که با عنایت الهی و مجاهده و سلوک خویش برای کمال و وصال حق در عمر سراسر باارزش خود به طریق اعتدال و بر مدار شریعت رسول مکرّم اسلام (ص) که وفور روایات نبوی و تکرار فراوان آیات قرآنی در آثارشان مصداق این مدعاست برای دست یافتن به حقیقت به طریقت پرداختند؛ودر این مجاهده استقامت نمودند که فیض الهی شامل حالشان گشته و به کشف و شهود رسیده اند.و ماحصل کشف و شهود خویش را در غالب نظم و نثر با مضامینی چون علوم و معرفت،انوار، تجلّی واتّحاد و ... بیان نموده اند و ضمن احیای تصوّف و عرفان اسلامی همچون خورشیدی فروزان در راه کمال و سلوک طریق عرفانی و کسب معارف رحمانی برای معاصران و آیند گان درخشیده اند و طلوع آفتاب حسنشان سنای ساکنان سراچه خاکی شد.واژگان کلیدی: شیخ علاءالدوله سمنانی،ابوالمجدمجدودبن‌آدم سنایی،کشف و شهود،یقین،تجلّی،اتّحاد.

موضوعات مهم در این پایان نامه در ابتدا بررسی واژه های این آیه بوده سپس به تفسیر تطبیقی آن از دیدگاه مفسرین شیعی و سنی پرداخته شده است.در فصول بعدی موضوعاتی نظیر: اسم اعظم، حیات و قیومیت خداوند، رابطه صفاتبا ذات مقدس خداوند، صفات خبری، شفاعت از دیدگاه فریقین و بررسی شبهات مربوط به شفاعت پرداخته شده است.

شریعت را قسم تغییر ناپذیر دین دانسته‌اند و آن جدای از مسائل فقهی است که ممکن است متغیر باشد. در واقع شریعت احکامی است که از سوی خدا بر پیامبر نازل شد. این احکام را عده ای مطلق دانسته و همواره انسان را ملزم به پایبندی به اجرای آن دانسته اند. عده ای نیز به سبب مقاماتی که در اثر تدوام در مسیر سیرو سلوک، انسان بدان دست می یابد،حائز شرایطی می‌دانند. مقام جمع در مقابل مقام فرق، جایگاهی است که در آن انسان، ید الهی گشته و سبب به فعل رسیدن مقصود الهی می گردد. همان طور که در قرآن از مقام جمع سخن به میان آمده و فرموده: « و ما رمیت اذ رمیت و لکن الله رمی »(یا محمد آن مشت خاک را بر روی دشمن تو نینداختی بلکه ما انداختیم).در این رساله با تکیه بر مقام فرق و جمعمقوله شریعت بررسی گشته و ضمن اشاره به نقاط مشترک عرفان و شریعت، این موضوع حاصل گشته که انسان در مقام جمع از اراده خویش خارج شده و شرایط تحقق اعمال شریعت از او ساقط می‌شود چرا که انسان زمانی مکلف است که از لحاظ قدرت اراده و عقلانیت جهت تصمیم گیری حائز شرایط باشد. کلیدواژه: شریعت، عرفان، مقام جمع،مقام فرق، سیر و سلوک.

معاد-که همان زنده شدن موجودات پس از مرگ برای مشاهده اصل و نتایج اعمال نیک وبددر سرای آخرت می باشد-موضوع اصلی این نوشتاراست که ازمنظرصحیفه سجادیه موردبررسی قرارمی گیرد،بدون تردیدمبحث معادازتاثیرگذارترین مباحث عقیدتی است که هرچقدردرباره آن تحقیق وبحث شودبازناچیزاست چرا که ازاصول دین مقدس اسلام شمرده شده وتاثیرفراوانی درنحوه زندگی، موضع گیری هاوچگونگی رابطه انسان باخدای متعال،جهان خلقت ودیگرانسانهادارد،کمااینکه صحیفه سجادیه کتابی است که بحق زبورآل محمد صلی الله علیه وآله لقب گرفته،این کتاب ارزشمندکه درقالب نیایش و مناجات،معارف بسیاری رابیان کرده،آنگونه که بایدوشاید،موردتوجه مجامع علمی قرارنگرفته،چراکه معارف نهفته درآن بصورت مستقل مورد تحقیق وتحلیل اندیشمندان ومحققین واقع نشده است.

نیاز بشر به تربیت امری است انکار ناپذیر، لکن تربیتی شایسته و درخور مقام خلیفه الهی انسان است که مطابق با فطرت الهی او باشد تا ازاین راه به کمال وجودی خویش نائل آید.یکی از الگوهای تربیتی در قرآن لقمان حکیم است که خداوند به خاطر فرزانگی و وارستگی‌اش حکمت را به وی عنایت فرمود و یکی از سوره‌های قرآن را به نام ایشان نامگذاری کرد.در این رساله سعی شده است که به خط مشی تربیت دینی بر اساس سوره‌ی مبارکه لقمان و اندرزهای حکیمانه‌ی لقمان پرداخته شود.مطالب این رساله در سه بخش تنظیم گردیده است:بخش یکم: پیش نیازهای علمی موضوع که دو فصل دارد:فصل یکم: کلید واژگان که شامل سه مبحث است:1- چیستی شناسی تربیت2- چیستی شناسی حکمت3- لقمان شناسیفصل دوم: آشنایی با سوره‌ی لقمان که خود چند قسمت دارد، مانند: فضیلت سوره، محتوای سوره، فرودگاه سوره، آیات برجسته‌ی سوره، ...بخش دوم: مبانی، اصول و ابزارهای تربیت که شامل سه فصل است :فصل یکم: مبانی تربیتفصل دوم: اصول تربیتفصل سوم: ابزارهای تربیتبخش سوم: خط مشی تربیت دینی در سوره‌یلقمان که سه فصل دارد:فصل یکم: خط مشی تربیت دینی در حوزه اعتقادیفصل دوم: خط مشی تربیت دینی در حوزه اخلاقیفصل سوم: خط مشی تربیت دینی در حوزه رفتاریامید است خداوند تبارک و تعالی این قلیل را پذیرا گردد و با لطف کثیرش ما را مورد عنایت خود قرار دهد .

درطول تاریخ، بشرهمواره با اعمال خارق العاده ای که توسط برخی انسانهای برگزیده(پیامبران) صورت گرفته،روبه رو شده است.این اعمال، پیوسته اعجاب وتحسین بشر را برانگیخته وموجب تقویت ایمان یا بی ایمانی اونسبت به کسی و یا موضوع و مطلبی شده است.پیامبران الهی از این اعمال خارق العاده به عنوان« معجزه» یادکرده اند وآنها راشاهد صدق ادعای نبوّت خویش می شمرده اند.اما از این اعمال خارق العاده درقرآن با لفظ «معجزه» یادنشده، بلکه عنوان«آیه»،«آیات»یا«بینات» بکاررفته است

دعا از مسائل مهم انسان می باشد.افضل عبادت و حتی مخ عبادت هم معرفی می شود.بر این اساس هدف این تحقیق شناسایی اهداف دعا، ،شرایط و آداب دعا ، اثرات تربیتی دعا از منظر قرآن و روایات بود.نوع این پژوهش کیفی است. برای رسیدن به اهداف پژوهش از روش تحلیلی –استنادی استفاده شده است. از این رو از کلیه کتب روایی،تاریخی و تحقیقات ارائه شده مرتبط با مقوله های پژوهش در این زمینه بهره گرفته شد. بدین صورت کهابتدا به شناسایی و گردآوری منابع مورد نیاز اقدام و طی دو مرحله به مطالعه کلی و اجمالی و نیز مطالعه عمیق و استنباط در مباحث مزبور همراه با فیش برداری و ثبت موضوعات مورد نظر و به دنبال آن طبقه بندی و نهایتا تحلیل اطلاعات پرداخته شد.یافته های حاصله حاکی از این است که:الف )هدف دعا کردن در قرآن و روایات عبارتست از:راهی از دل به خدا، برخورداری از لذت معنوی و آرامش و امنیت روانی ، بصیرت و شاخت شیطان ،جلب نعمتهای الهی ،کنترل قوای فکر ،انسان سازی ،مبارزه از خودبیگانگی ، انقطاع الی الله.ب)مهمترین شرایط دعا چهار چیز است:1.نیّت 2.حضور قلب 3.اخلاص 4.دعا در مورد محالات ذاتی و وقوعی نباشد.آدب دعا نیز به سه صورت تقسیم بندی نمودیم که 1-آداب قبل از دعا 2- آداب هنگام دعا3- آداب پس از دعا می باشد .ج)در قرآن و روایات اثرات تربیتی دعاعبارتست از:تقرب الهی، حب الهی ،دوری از گناه، درمان بیماریهای جسمی و روانی، برآورده شدن نیازهای زندگی، یأس از غیر خدا ،زدودن روحیه استکباری ،احساس عزت و کرامت نفس ،وارستگی از لذات مادی ،آرامش، احساس مسئولیت درونی ،اتصاف به اخلاق نیک ،بینش صحیح نسبت به مرگ و معاد،خیرخواهی برای دیگران.کلید واژه ها:دعا، اهداف دعا ،اثرات دعا، تربیت

قرآن کریم معجزه‌ی آخرین پیامبر الهی است که دامنه‌ی اعجاز آن از هزار و چهارصد سال پیش تا اکنون امتداد یافته ‌است و ادامه خواهد یافت؛ کتابی که در میان مردمی نازل شد که به فصاحت و بلاغت شهره بودند، قرآن کریم نازل شد، درخشید و یکتا شد، تا آن‌جا که در طی این دوران، هیچ کس نتوانسته‌است اعجاز آن را خدشه‌دار کند و در آن تردیدی به وجود آورد. کتاب «بلاغه الکلمه فی التعبیر القرآنی» در راستای تبیین گوشه‌ای از اعجاز بلاغی قرآن کریم تألیف شده‌است و به بیان نمونه‌هایی از تناسب ساختار و لفظ واژگان قرآن کریم با مفاهیم و معانی می‌پردازد. در ترجمه‌ی این کتاب سعی بر این بوده‌است که ضمن رعایت اصل امانتداری در معادل‌گزینی، سخن نویسنده در چهارچوب‌ها و قالب‌های زبان فارسی قرار بگیرد تا مقصود نویسنده به راحتی توسط مخاطب فارسی زبان درک شود و سبک ترجمه در این پایان‌نامه، ترجمه‌ی ارتباطی است.

موضوع این رساله «چگونگی پیشگیری از گناهان اجتماعی از منظر قرآن» است.از آنجا که هدف اساسی اجتماع رسیدن به کمال است، در این مسیر باید اجتماعی به دور از گناه و معصیت داشته باشیم. لازمه دست یابی به چنین آرمانی، بررسی و تبین راهکارهای پیشگیری از گناهان اجتماعی از دیدگاه قرآن است تا از این رهگذر به آموزه‌های ناب آن کتاب هدایت و زندگی دست یابیم و با کاربست راهکارهای به دست آمده، مسیر پیشرفت جامعه هموارتر گردد.برای رسیدن به این منظور در ابتدا به بررسی مصادیق گناهان اجتماعی از قبیل گناهان مرتبط به شخصیت معنوی انسان همچون غیبت، استهزا و سوء ظن، گناهان مالی همچون ربا و سرقت، گناهان منافی امنیت همچون محاربه و جاسوسی و گناهان منافی عفت مانند زنا و اشاعه فحشا از منظر آیات و روایات پرداخته شده‌ایم سپس راهکارهای پیشگیری از این گناهان را در قرآن در چند فصل پیگیری کرده‌ایم. در ابتدا به پیشگیری بینشی مانند ایمان به خدای متعال، اعتقاد به نظارت الهی و تقویت ایمان به معاد پرداخته‌ایم. پیشگیری بینشی شامل باورها و جهان بینی انسان است و به زندگی انسان هدف می‌دهد. ایمان به خدا و اعتقاد به نظارت الهی و معاد سبب می‌شود انسان از کارهای موجب غضب الهی، دوری کرده و با اعتقاد به علم و آگاهی خداوند به اعمال و رفتار انسان در دنیا و حسابرسی در آخرت، کردار و رفتار خود را کنترل کند. سپس پیشگیری گرایشی همچون نقش تقوا، محبت الهی و عبادت را در جلوگیری از گناهان اجتماعی بررسی کرده‌ایم. تقوا حفاظت نفس از آلوده شدن به ناشایستگی هاست و شامل تقوای فردی واجتماعی می‌گردد. این نیروی درونی سبب دوری انسان از گناه می‌شود.